Toeristen kennen Amsterdam als pittoreske stad vol historische panden en fraaie grachten, jongeren komen van heinde en ver voor de Wallen en coffeeshops, kunstliefhebbers kennen de weg naar het Van Gogh Museum en het Rijksmuseum met daarin de Nachtwacht.

Maar hoe is dit alles ontstaan? Wat is de voedingsbodem geweest voor de succesvolle geschiedenis van Amsterdam en wat maakt de stad ook tegenwoordig nog zo anders dan andere wereldsteden?

De Amerikaanse journalist Russell Shorto, die van 2007 tot 2013 zelf in Amsterdam woonde en zich met het boek Nieuw-Amsterdam, de oorsprong van New York eerder in Nederland verdiepte, meent dat in het DNA van de Nederlander een vorm van vrijheid is ingebakken. Stukje bij beetje gegroeid uit de gezamenlijke strijd tegen het water, het individueel inrichten van het nieuwe land en het ontbreken van feodalisme.

Hierdoor ontwikkelde zich volgens hem een unieke en pragmatische vorm van tolerantie die zich vooral in Amsterdam manifesteerde, allerlei vrijdenkers, verschoppelingen en ondernemers naar de stad lokte en uiteindelijk leidde tot het ontstaan van de Gouden Eeuw, waarin handel en creativiteit hoogtij vierden.

Maar Shorto beperkt zich in zijn boek niet slechts tot deze (bloei)periode. Hij beschrijft Amsterdam door de eeuwen heen, vanaf het moment dat de eerste grachten werden gegraven tot de situatie anno nu, waarin de ooit zo gekoesterde vrijzinnige idealen niet altijd meer vanzelfsprekend lijken te zijn.

Aanvullende info

• Dwarsligger #253
• Oorspronkelijke titel: Amsterdam, a history of the world’s most liberal city
• Vertaling: Otto Biersma e.a.

Recensies uit de media

• Job Cohen: ‘Russell Shorto schetst in Amsterdam een nieuw perspectief op de stad, zoals alleen een buitenstaander dat kan. Hij laat verschillende elementen zien van de haast unieke vormen van vrijheid die Amsterdam kenmerken: individuele, politieke en economische vrijheid. Hij houdt van de stad, ik van zijn boek.’
• The New York Times: ‘Rijk en levendig. Een boek dat moeiteloos globale, culturele beschouwingen vervlecht met intieme, persoonlijke observaties.’
• The Seattle Times: ‘Shorto is een ware woordenkunstenaar die zeer beeldend weet te schrijven. Alleen daarom al is Amsterdam een feest om te lezen.’
• The Guardian: ‘Shorto neemt de lezer op kundige en onderhoudende wijze mee op ontdekkingstocht langs hoogte- en dieptepunten uit de Amsterdamse geschiedenis.’

Over de auteur
Russell Shorto (Verenigde Staten, 1959) is schrijver, historicus en journalist. Hij is vooral bekend vanwege zijn werk Nieuw Amsterdam (2004), over de Nederlandse wortels van New York, maar ook zijn boek Amsterdam wordt alom geprezen. In 2009 werd Shorto benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau, als dank voor zijn positieve bijdrage aan de betrekkingen tussen Nederland en de VS, via zijn boeken en in zijn rol als directeur van het John Adams Institute te Amsterdam.